<>
thyreos

Βυζαντινες Μαχες

<>
Άβυδος, 989
Αγροί Κάτωνος, 548
Αγχίαλος (1), 708
Αγχίαλος (2), 763
Αγχίαλος, 917
Άδης, 1057
Αδραμύττιον, 1205
Αδριανούπολη, 324
Αδριανούπολη, 378
Αδριανούπολη, 813
Αδριανούπολη, 1254
Αδριανούπολη, 1369
Αζάζιον, 1030
Αζνανταΐν, 634
Ακροϊνόν, 740
Ακρ. Μερκούριον, 468
Αλεξάνδρεια, 641
Αλεξανδρέτα, 971
Αλτάβα, 578
Άμιδα, 359
Άμιδα, 502-503
Άμιδα, 973
Αμόριον, 838
Ανδρασός, 960
Ανζήν, 838
Ανθηδόνος, 634
Ανίον, 1064
Αντιόχεια, 540
Αντιόχεια, 611
Αντιόχεια, 969
Αντιόχεια Μαιάνδρου,1211
Απάμεια, 998
Απούλια, 1155
Άπρος, 1305
Αράξης, 589
Αρζαμών, 586
Αρίμινον, 538
Αρκαδιούπολις, 970
Αρκαδιούπολις, 1194
Αττάλεια, 1207
Αύξιμος, 539
Αυράσια όρη, 540
Βαβυλών, Αίγυπτος, 640
Βαθυρρύαξ, 872
Βαλάραθος, 591
Βάργυλος, 634
Βασιλικά Θερμά, 979
Βασιλική Λιβάδα, 1050
Βαφεύς, 1302
Βεζούβιος, 553
Βεράτιον, 1281
Βερεγάβα, 759
Βερόη, 1122
Βερσινικία, 813
Βεσκέρα, 682
Βιμινάκιον, 599
Βιτωλίων, 1015
Βολτούρνος, 554
Βόσπορος, 1352
Βουλγαρόφυγον, 896
Βουργάων, 535
Βουσταγάλλορα, 552
Βρινδήσιον, 1156
Γάζακα, 591
Γιαρμούκ, 636
Δαζιμών, 838
Δαμασκός, 634
Δαμιέττη, 853
Δαράς, 530
Δαράς, 573
Δέκιμον, 533
Δημητριάς, 1274
Δημητρίτσι, 1185
Διακενέ, 1050
Διάμπολις, 1049
Διδυμότειχο, 1352
Δορύστολο, 971
Δυρράχιο, 1018
Δυρράχιο, 1081
'Εδεσσα, 1031
Εκατό Βουνοί, 1050
Ελλήσποντος, 324
Έμεσα, 635-636
Επιδρομή Ρως, 860
Επιδρομή Ρως, 941
Επιδρομή Ρως, 1025
Επιδρομή Ρως, 1043
Ερμαία Άκρα, 468
Εχινάδες, 1427
Ζόμπος, 1074
Ηλιούπολις, 640
Ηράκλεια, 806
Θάκια, 545
Θαννούριος, 528
Θάσος, 829
Θεσσαλονίκη, 586
Θεσσαλονίκη, 615
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 676-678
Θεσσαλονίκη, 904
Θεσσαλονίκη, 995
Θεσσαλονίκη, 1014
Θεσσαλονίκη, 1040
Θεσσαλονίκη, 1185
Θεσσαλονίκη, 1224
Θεσσαλονίκη, 1264
Θεσσαλονίκη, 1422-1430
Θωμάς ο Σλάβος, 821-823
Ιερομύαξ, 636
Ιερουσαλήμ, 614
Ιερουσαλήμ, 637
Ιτιές, 377
Καισάρεια, 1073
Καλαβρύη, 1079
Καλλίνικο, 531
Καλλίπολη, 1354
Καλλίπολη, 1366
Κάμπους Αρντιένσις, 316
Κάννες, 1018
Κάβο Μπον, 468
Καπετρου, 1049
Καρχηδών, 698
Καστοριά, 1259
Καστροτζιοβάννι, 859
Κατασύρται, 917
Κεφαλλονιά, 880
Κίβαλι, 316
Κίλλιον, 544
Κλειδίον, 1014
Κλοκότνιτσα, 1230
Κοπίδναδον, 788
Κοτύαιον, 492
Κούνδουρος, 1205
Κρασός, 804
Κρήτη, 824
Κρήτη, 828
Κρήτη, 961
Κτησιφών, 363
Κωνσταντινούπολη, 626
Κωνσταντινούπολη,674-678
Κωνσταντινούπολη,717-718
Κωνσταντινούπολη, 941
Κωνσταντινούπολη, 1047
Κωνσταντινούπολη, 1187
Κωνσταντινούπολη, 1204
Κωνσταντινούπολη, 1235
Κωνσταντινούπολη, 1260
Κωνσταντινούπολη, 1261
Κωνσταντινούπολη, 1422
Κωνσταντινούπολη, 1453
Λαλακάων, 863
Λάρισα, 1084
Λεβούνιον, 1091
Λήμνος, 1025
Λιπάρες, 880
Στήλαι, 880
Μακρύπλαγι, 1264
Μάμμης, 534
Μαντζικέρτ, 1071
Μαοζαμάλχα, 363
Μαράνγκα, 363
Μαρκέλλαι (1), 756
Μαρκέλλαι (2), 792
Μαρκιανούπολις, 377
Μάρτα, 547
Μαρτυρόπολις, 588
Μαυροπόταμος, 844
Μεδιόλανον, 539
Μελαντιάς, 559
Μελιτηνή, 576
Μέμβρησα, 536
Μεσσίνα, 843
Μιλάνο, 539
Μιλβία Γέφυρα, 312
Μπίτολα, 1015
Όρος Σέλευκος, 353
Μοντεπελόζο, 1041
Μοντεματζιόρε, 1041
Μοράβας, 1191
Μούρσα, 351
Μούτα, 629
Μουκέλλιν, 542
Μπαρ, 1042
Μπάρι, 1068-1071
Βερζιτία, 774
Μπρίντιζι, 1156
Μπροκάρ, 634
Μυριοκέφαλον, 1176
Νάπολη, 536
Νέαι Πάτραι, 1274
Νίκαια, 1077
Νίκαια, 1097
Νίκαια, 1328-1331
Νικίου, 646
Νικομήδεια, 782
Νικομήδεια, 1331-1337
Νινευί, 627
Νίσιβις (1), 338
Νίσιβις (3), 350
Νοβιοντούνουμ, 369
Νταδίν, 634
Νταμιέτα, 853
Ντεβίνα, 1279
Noviodunum, 369
Ολιβέντο, 1041
Ονγκάλ, 680
Ορόντης, 994
Όστροβο, 1043
Ούτους, 447
Όφλιμος, 622
Παγκάλεια, 978
Παλακατσίς, 1021
Παλέρμο, 830-831
Πεδιάδα Άρδα, 316
Πελαγονία, 1015
Πελαγονία, 1259
Πελεκάνος, 1329
Περκρί, 1034
Πέτρα, 551
Πετρόης, 1057
Πηγαί, 922
Πηνειού, 1084
Πιρισαμπόρα, 363
Πλίσκα, 811
Ποιμανηνόν, 1224
Πόσων, 863
Πρεσλάβα, 1053
Πρίνιτσα, 1263
Προύσα, 1317-1326
Πύλες Τραϊανού, 986
Ρίμινι, 538
Ρίσκι, 759
Ρόδος, 1249
Ρόδος, 1309
Ρομέττα, 964
Ρομέττα, 1038
Ρουσόκαστρο, 1332
Ρύνδακος, 1211
Ρώμη (1), 537-538
Ρώμη (2), 545 - 546
Σάβος/Σάβα, 388
Σαμάρα, 363
Σάρδεις, 743
Σαρδική, 809
Σάταλα, 530
Σβιντάξ, 1022
Σεβάστεια, 1070
Σεβαστούπολη, 692
Σένα Γκάλικα, 551
Σενιγκάλλια, 551
Σερδική, 809
Σέτινα, 1017
Σίγγαρα, 344
Σιδηρά Γέφυρα, 637
Σίλλυον, 677
Σιρίμνι, 1021
Σίρμιον, 441
Σίρμιον, 580-582
Σίρμιον, 1167
Σίφριος, 503
Σκάλας Βέτερες, 537
Σκαφίδας, 1304
Σολάχων, 586
Σουφετούλα, 647
Σπερχειός, 997
Στρώμνιτσα, 1014
Στρούμβιτσα, 1014
Συρακούσες, 827-828
Συρακούσες, 877-878
Ταγίναι, 552
Ταορμίνα, 902
Ταρσός, 965
Τορνίκιος, 1047
Τριάβνα, 1190
Τρικάμαρον, 533
Τροίνα, 1040
Υέλιον & Λειμμόχειρ, 1177
Φαβέντια, 542
Φάρος, 1043
Φάρσαλα, 1277
Φιλαδέλφεια, 1390
Φιλομήλιον, 1117
Φιράζ, 634
Φοίνιξ, 655
Φορίνο, 663
Φρίγδος, 394
Χαλέπι, 637
Χαλέπι, 962
Χαλέπι, 969
Χαριούπολις, 1051
Χερσόνησος, 447
Χρυσούπολη, 324
  4 ος    αιών
  5 ος    αιών
  6 ος    αιών
  7 ος    αιών
  8 ος    αιών
  9 ος    αιών
10 ος    αιών
11 ος    αιών
12 ος    αιών
13 ος    αιών
14 ος    αιών
15 ος    αιών

Aspis

Μάχη του Φρίγδου

(Frigidus)
χρόνος:

394

6 Σεπτεμβρίου 394
Επική νίκη του Θεοδοσίου εναντίον των σφετεριστών του θρόνου της Δύσης ★ ★ ★ ★ ★
εχθρός:
Ρωμαίοι (Εμφύλιος)
τοποθεσία:
Επί του ποταμού Φρίγδου (λατινικά: Frigidus, σύγχρονη ονομασία Vipava) στη σημερινή Σλοβενία, κοντά στο χωριό Sanabor
 ακρίβεια θέσης: ●●●●
τύπος μάχης:
Μάχη εκ Παρατάξεως
πόλεμος:
Ύστεροι Ρωμαϊκοί εμφύλιοι πόλεμοι
σύγχρονη χώρα:
Σλοβενία
  Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ.  Θεοδόσιος Α' ο Μέγας) Οι Εχθροί
Επικεφαλής: Αυτοκράτωρ Θεοδόσιος Α’(& Στιλίχων, Αλάριχος) Ευγένιος & Αρβογάστης
Δυνάμεις: 20.000-30.000 Ρωμαίοι & 20.000 Γότθοι 35.000 με 50.000
Απώλειες: Βαριές + 10.000 Γότθοι Βαριές

Ιστορικό πλαίσιο:
Τον Μάιο του 392, ο Αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Βαλεντινιανός Β’ βρέθηκε νεκρός στην κατοικία του στη Γαλατία. Ο Αρβογάστης, ο Φράγκος magister militum (αρχηγός στρατού) της Δύσης και εκ των πραγμάτων ηγεμόνας πλέον της Δυτικής Αυτοκρατορίας, πληροφόρησε τον Αυτοκράτορα της Ανατολής Θεοδόσιο ότι ο νεαρός αυτοκράτορας είχε αυτοκτονήσει. Ο Θεοδόσιος δεν τον πίστεψε. Εξάλλου γνώριζε ότι ο Αρβογάστης ήταν από καιρό ο πραγματικός ισχυρός άντρας στη Δυτική Αυτοκρατορία και είχε περιορίσει τον Βαλεντιανό σε διακοσμητικό ρόλο, ενώ συμπεριφερόταν προς αυτόν με σκαιό τρόπο.
Ο Αρβογάστης, επειδή ήταν βάρβαρος και όχι εκ γενετής Ρωμαίος, δεν τόλμησε να αυτοανακηρυχθεί αυτοκράτορας. Γι’ αυτό ανέβασε τον Φλάβιο Ευγένιο, αρχιγραμματέα της Δυτικής αυλής, στον θρόνο. Ο Ευγένιος ήταν ένας αξιοσέβαστος δάσκαλος της ρητορικής και υποστηριζόταν από την πλειοψηφία των ειδωλολατρών μελών της Ρωμαϊκής Συγκλήτου.
Ο νέος «αυτοκράτορας» προώθησε την επιστροφή στη Ρωμαϊκή ειδωλολατρική θρησκεία, αποκαθιστώντας τις ειδωλολατρικές τελετές, προνόμια και σημαντικά ιερά, όπως τον Βωμό της Νίκης. Ο Θεοδόσιος αναστατώθηκε με την ειδωλολατρική αναβίωση στη Δύση. Επί πλέον ήταν και ο θάνατος του Βαλεντινιανού, που, συν τοις άλλοις, ήταν και αδερφός της γυναίκας του. Αρνήθηκε να αναγνωρίσει τον Ευγένιο ως Αυτοκράτορα και ανακήρυξε τον ίδιο του τον γιο Ονώριο (8 ετών τότε) Αύγουστο της Δύσης, τον Ιανουάριο του 393. Το επόμενο βήμα ήταν η στρατιωτική επέμβαση στη Δύση.
Οι προετοιμασίες για την εκστρατεία κράτησαν αρκετά, καθώς ο στρατός της Ανατολής δεν ήταν έτοιμος για μια επιχείρηση μεγάλης κλίμακος. Τελικά ο Θεοδόσιος ανεχώρησε από την Κωνσταντινούπολη τον Μάιο του 394 και κινήθηκε αργά προς τα Βαλκάνια, ενισχυόμενος καθ’ οδόν από διάφορες δυνάμεις. Το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του ήταν Φοιδεράτοι (βάρβαροι μισθοφόροι) από τους οποίους 20.000 ήταν ένα σώμα Βησιγότθων με αρχηγό τον Αλάριχο.

Η Μάχη:
Φρίγδος
Μάχη του Φρίγδου (Johann Weikhard von Valvasor, 1689)
Ο Αρβογάστης ήταν έμπειρος και ικανός στρατιωτικός. Γνώριζε ότι ο Θεοδόσιος βάδιζε εναντίον του και προτίμησε να τον προϋπαντήσει σε ορεινό έδαφος στον Βορρά. Είχε στη διάθεσή του Ρωμαϊκές λεγεώνες της Γαλατίας, Γότθους Φοιδεράτους και διάφορα μη αξιόπιστα τμήματα από Φράγκους, Αλαμάνους και άλλους Γερμανούς. Ο Αρβογάστης με τον Ευγένιο οδήγησαν τον στρατό τους στις Ιουλιανές Άλπεις, στη ΒΑ σημερινή Ιταλία σχεδιάζοντας να αιφνιδιάσουν τον στρατό του Θεοδόσιου καθώς θα περνούσε από εκεί. Το στοιχείο του αιφνιδιασμού όμως χάθηκε επειδή ο Θεοδόσιος καθυστέρησε πάρα πολύ να εμφανισθεί, οπότε η πολύμηνη παραμονή του στρατού της Δύσης εκεί δεν ήταν δυνατό να περάσει απαρατήρητη.
Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν κάπου στη δυτική Σλοβενία κοντά στο ποταμό Frigidus (που σημαίνει «κρύος») και που μάλλον ταυτίζεται με τον σημερινό Vipava. Πριν από τη μάχη, οι σφετεριστές έστησαν ένα άγαλμα του Ερμή στην άκρη του πεδίου της μάχης και απεικονίσεις του Ηρακλή στα λάβαρα του στρατού. Ο Αρβογάστης είχε πιάσει όλες τις πλεονεκτικές θέσεις γύρω από το πεδίο της μάχης και όταν ο Θεοδόσιος εκδήλωσε επίθεση κατόρθωσε να τον αποκρούσει με επιτυχία.
Το τέλος της πρώτης μέρας βρήκε τον στρατό της Ανατολής να έχει υποστεί βαριές απώλειες, με τουλάχιστον 10.000 από τους Βησιγότθους νεκρούς. Ο Αρβογάστης που είχε πλέον την πρωτοβουλία κινήσεων, έστειλε μια μεγάλη μονάδα να κάνει κυκλωτική κίνηση και να επιτεθεί στα μετόπισθεν του αντιπάλου. Όμως αυτή η κίνηση έφερε αντίθετα αποτελέσματα, καθώς η μονάδα αυτή λιποτάκτησε και πήγε με το μέρος του εχθρού (μάλλον επειδή ο Θεοδόσιος τους έδωσε περισσότερα λεφτά).
Ενισχυμένος με νέες δυνάμεις, ο Θεοδόσιος το πρωί της επόμενης μέρας επιτέθηκε ξανά. Και πάλι η μάχη ήταν αμφίρροπη, όταν ξαφνικά μια ισχυρή καταιγίδα ενέσκηψε στο πεδίο της μάχης με πολύ ισχυρούς ανέμους με κατεύθυνση προς τις θέσεις των δυτικών σηκώνοντας πολύ σκόνη και εμποδίζοντας εντελώς την ορατότητα . Σύμφωνα με τον θρύλο, ο άνεμος (που είναι χαρακτηριστικός σε εκείνα τα μέρη με την ονομασία Bora –«Μπόρα») ήταν τόσο δυνατός που τα βέλη που εκτόξευαν οι δυτικοί γυρνούσαν πίσω, καταπάνω τους.
Έχοντας εναντίον τους τη φοβερή θύελλα, οι γραμμές των δυτικών άρχισαν να διασπώνται και σύντομα η άμυνά τους κατέρρευσε. Στο τέλος της ημέρας, ο Θεοδόσιος ήταν νικητής σε μια ιστορική και αποφασιστικής σημασίας μάχη.
Ο Ευγένιος συνελήφθη και αποκεφαλίσθηκε. Ο Αρβογάστης ξέφυγε και διέφυγε στις Άλπεις, αλλά μερικές μέρες αργότερα αυτοκτόνησε.

Αξιοσημείωτα:
Η μάχη αυτή θεωρείται η τελευταία με τη συμμετοχή ενός ειδωλολάτρη δωδεκαθεϊστή ηγεμόνα. Όμως ούτε ο Ευγένιος ούτε ο Αρβογάστης ήταν ειδωλολάτρες. Είναι πολύ πιθανόν οι χριστιανοί ιστορικοί της εποχής να διαστρέβλωσαν τα γεγονότα και να υπερέβαλαν στις αφηγήσεις για ειδωλολατρικές τελετές, προκειμένου να δικαιολογήσουν την επίθεση του Θεοδοσίου και να παρουσιάσουν τη νίκη ως εφάμιλλης αξίας με αυτήν της Μιλβίας γέφυρας. Ακόμα και η ιστορία με την ξαφνική θύελλα δεν είναι πολύ πιστευτή σήμερα.

Επακόλουθα:
Μετά τη νίκη του Θεοδοσίου, ολόκληρη η αυτοκρατορία ενώθηκε ξανά κάτω από έναν αυτοκράτορα, για τελευταία φορά στη Ρωμαϊκή ιστορία. Αποτέλεσε, επίσης, την τελική ήττα των Ρωμαίων ειδωλολατρών.
Μακροπρόθεσμα η ήττα των Δυτικών έφερε την πλήρη αποδυνάμωση των Λεγεώνων της Δύσης και αύξηση της εξάρτησης από τους ξένους μισθοφόρους, κάτι που επιτάχυνε την παρακμή της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

 Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη