<>
thyreos

Βυζαντινες Μαχες

<>
Άβυδος, 989
Αγροί Κάτωνος, 548
Αγχίαλος (1), 708
Αγχίαλος (2), 763
Αγχίαλος, 917
Άδης, 1057
Αδραμύττιον, 1205
Αδριανούπολη, 324
Αδριανούπολη, 378
Αδριανούπολη, 813
Αδριανούπολη, 1254
Αδριανούπολη, 1369
Αζάζιον, 1030
Αζνανταΐν, 634
Ακροϊνόν, 740
Ακρ. Μερκούριον, 468
Αλεξάνδρεια, 641
Αλεξανδρέτα, 971
Αλτάβα, 578
Άμιδα, 359
Άμιδα, 502-503
Άμιδα, 973
Αμόριον, 838
Ανδρασός, 960
Ανζήν, 838
Ανθηδόνος, 634
Ανίον, 1064
Αντιόχεια, 540
Αντιόχεια, 611
Αντιόχεια, 969
Αντιόχεια Μαιάνδρου,1211
Απάμεια, 998
Απούλια, 1155
Άπρος, 1305
Αράξης, 589
Αρζαμών, 586
Αρίμινον, 538
Αρκαδιούπολις, 970
Αρκαδιούπολις, 1194
Αττάλεια, 1207
Αύξιμος, 539
Αυράσια όρη, 540
Βαβυλών, Αίγυπτος, 640
Βαθυρρύαξ, 872
Βαλάραθος, 591
Βάργυλος, 634
Βασιλικά Θερμά, 979
Βασιλική Λιβάδα, 1050
Βαφεύς, 1302
Βεζούβιος, 553
Βεράτιον, 1281
Βερεγάβα, 759
Βερόη, 1122
Βερσινικία, 813
Βεσκέρα, 682
Βιμινάκιον, 599
Βιτωλίων, 1015
Βολτούρνος, 554
Βόσπορος, 1352
Βουλγαρόφυγον, 896
Βουργάων, 535
Βουσταγάλλορα, 552
Βρινδήσιον, 1156
Γάζακα, 591
Γιαρμούκ, 636
Δαζιμών, 838
Δαμασκός, 634
Δαμιέττη, 853
Δαράς, 530
Δαράς, 573
Δέκιμον, 533
Δημητριάς, 1274
Δημητρίτσι, 1185
Διακενέ, 1050
Διάμπολις, 1049
Διδυμότειχο, 1352
Δορύστολο, 971
Δυρράχιο, 1018
Δυρράχιο, 1081
'Εδεσσα, 1031
Εκατό Βουνοί, 1050
Ελλήσποντος, 324
Έμεσα, 635-636
Επιδρομή Ρως, 860
Επιδρομή Ρως, 941
Επιδρομή Ρως, 1025
Επιδρομή Ρως, 1043
Ερμαία Άκρα, 468
Εχινάδες, 1427
Ζόμπος, 1074
Ηλιούπολις, 640
Ηράκλεια, 806
Θάκια, 545
Θαννούριος, 528
Θάσος, 829
Θεσσαλονίκη, 586
Θεσσαλονίκη, 615
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 676-678
Θεσσαλονίκη, 904
Θεσσαλονίκη, 995
Θεσσαλονίκη, 1014
Θεσσαλονίκη, 1040
Θεσσαλονίκη, 1185
Θεσσαλονίκη, 1224
Θεσσαλονίκη, 1264
Θεσσαλονίκη, 1422-1430
Θωμάς ο Σλάβος, 821-823
Ιερομύαξ, 636
Ιερουσαλήμ, 614
Ιερουσαλήμ, 637
Ιτιές, 377
Καισάρεια, 1073
Καλαβρύη, 1079
Καλλίνικο, 531
Καλλίπολη, 1354
Καλλίπολη, 1366
Κάμπους Αρντιένσις, 316
Κάννες, 1018
Κάβο Μπον, 468
Καπετρου, 1049
Καρχηδών, 698
Καστοριά, 1259
Καστροτζιοβάννι, 859
Κατασύρται, 917
Κεφαλλονιά, 880
Κίβαλι, 316
Κίλλιον, 544
Κλειδίον, 1014
Κλοκότνιτσα, 1230
Κοπίδναδον, 788
Κοτύαιον, 492
Κούνδουρος, 1205
Κρασός, 804
Κρήτη, 824
Κρήτη, 828
Κρήτη, 961
Κτησιφών, 363
Κωνσταντινούπολη, 626
Κωνσταντινούπολη,674-678
Κωνσταντινούπολη,717-718
Κωνσταντινούπολη, 941
Κωνσταντινούπολη, 1047
Κωνσταντινούπολη, 1187
Κωνσταντινούπολη, 1204
Κωνσταντινούπολη, 1235
Κωνσταντινούπολη, 1260
Κωνσταντινούπολη, 1261
Κωνσταντινούπολη, 1422
Κωνσταντινούπολη, 1453
Λαλακάων, 863
Λάρισα, 1084
Λεβούνιον, 1091
Λήμνος, 1025
Λιπάρες, 880
Στήλαι, 880
Μακρύπλαγι, 1264
Μάμμης, 534
Μαντζικέρτ, 1071
Μαοζαμάλχα, 363
Μαράνγκα, 363
Μαρκέλλαι (1), 756
Μαρκέλλαι (2), 792
Μαρκιανούπολις, 377
Μάρτα, 547
Μαρτυρόπολις, 588
Μαυροπόταμος, 844
Μεδιόλανον, 539
Μελαντιάς, 559
Μελιτηνή, 576
Μέμβρησα, 536
Μεσσίνα, 843
Μιλάνο, 539
Μιλβία Γέφυρα, 312
Μπίτολα, 1015
Όρος Σέλευκος, 353
Μοντεπελόζο, 1041
Μοντεματζιόρε, 1041
Μοράβας, 1191
Μούρσα, 351
Μούτα, 629
Μουκέλλιν, 542
Μπαρ, 1042
Μπάρι, 1068-1071
Βερζιτία, 774
Μπρίντιζι, 1156
Μπροκάρ, 634
Μυριοκέφαλον, 1176
Νάπολη, 536
Νέαι Πάτραι, 1274
Νίκαια, 1077
Νίκαια, 1097
Νίκαια, 1328-1331
Νικίου, 646
Νικομήδεια, 782
Νικομήδεια, 1331-1337
Νινευί, 627
Νίσιβις (1), 338
Νίσιβις (3), 350
Νοβιοντούνουμ, 369
Νταδίν, 634
Νταμιέτα, 853
Ντεβίνα, 1279
Noviodunum, 369
Ολιβέντο, 1041
Ονγκάλ, 680
Ορόντης, 994
Όστροβο, 1043
Ούτους, 447
Όφλιμος, 622
Παγκάλεια, 978
Παλακατσίς, 1021
Παλέρμο, 830-831
Πεδιάδα Άρδα, 316
Πελαγονία, 1015
Πελαγονία, 1259
Πελεκάνος, 1329
Περκρί, 1034
Πέτρα, 551
Πετρόης, 1057
Πηγαί, 922
Πηνειού, 1084
Πιρισαμπόρα, 363
Πλίσκα, 811
Ποιμανηνόν, 1224
Πόσων, 863
Πρεσλάβα, 1053
Πρίνιτσα, 1263
Προύσα, 1317-1326
Πύλες Τραϊανού, 986
Ρίμινι, 538
Ρίσκι, 759
Ρόδος, 1249
Ρόδος, 1309
Ρομέττα, 964
Ρομέττα, 1038
Ρουσόκαστρο, 1332
Ρύνδακος, 1211
Ρώμη (1), 537-538
Ρώμη (2), 545 - 546
Σάβος/Σάβα, 388
Σαμάρα, 363
Σάρδεις, 743
Σαρδική, 809
Σάταλα, 530
Σβιντάξ, 1022
Σεβάστεια, 1070
Σεβαστούπολη, 692
Σένα Γκάλικα, 551
Σενιγκάλλια, 551
Σερδική, 809
Σέτινα, 1017
Σίγγαρα, 344
Σιδηρά Γέφυρα, 637
Σίλλυον, 677
Σιρίμνι, 1021
Σίρμιον, 441
Σίρμιον, 580-582
Σίρμιον, 1167
Σίφριος, 503
Σκάλας Βέτερες, 537
Σκαφίδας, 1304
Σολάχων, 586
Σουφετούλα, 647
Σπερχειός, 997
Στρώμνιτσα, 1014
Στρούμβιτσα, 1014
Συρακούσες, 827-828
Συρακούσες, 877-878
Ταγίναι, 552
Ταορμίνα, 902
Ταρσός, 965
Τορνίκιος, 1047
Τριάβνα, 1190
Τρικάμαρον, 533
Τροίνα, 1040
Υέλιον & Λειμμόχειρ, 1177
Φαβέντια, 542
Φάρος, 1043
Φάρσαλα, 1277
Φιλαδέλφεια, 1390
Φιλομήλιον, 1117
Φιράζ, 634
Φοίνιξ, 655
Φορίνο, 663
Φρίγδος, 394
Χαλέπι, 637
Χαλέπι, 962
Χαλέπι, 969
Χαριούπολις, 1051
Χερσόνησος, 447
Χρυσούπολη, 324
  4 ος    αιών
  5 ος    αιών
  6 ος    αιών
  7 ος    αιών
  8 ος    αιών
  9 ος    αιών
10 ος    αιών
11 ος    αιών
12 ος    αιών
13 ος    αιών
14 ος    αιών
15 ος    αιών

Aspis

Μάχη της Σουφετούλα

χρόνος:

647

Βυζαντινή ήττα και καταστροφή της πόλης Σουφετούλα ★ ★ ★ ★
εχθρός:
Άραβες (Ομμαϋάδες)
τοποθεσία:
Στην αρχαία Ρωμαϊκή πόλη Σουφετούλα (τώρα Subayṭilah) στη βόρεια κεντρική Τυνησία, 33χλμ ΒΑ από το Αλ Κασράυν ή Κασερίνη
 ακρίβεια θέσης: ●●●●●
τύπος μάχης:
Κατάληψη πόλης
πόλεμος:
Αραβική Κατάκτηση της Βόρειας Αφρικής
σύγχρονη χώρα:
Τυνησία
  Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ.  Κώνστας Β' Πωγωνάτος) Οι Εχθροί
Επικεφαλής: Έξαρχος Γρηγόριος ο Πατρίκιος Κυβερνήτης Αιγύπτου Αμπντουλάχ iμπν Σαάντ
Δυνάμεις: 40.000
Απώλειες:

Ιστορικό πλαίσιο:
Ο Αυτοκράτορας Μαυρίκιος σε κάποια χρονική στιγμή μεταξύ 585 και 590 ίδρυσε δύο εξαρχάτα, ένα εκ των οποίων ήταν το Εξαρχάτο της Αφρικής με έδρα την Καρχηδόνα που περιλάμβανε όλες τις βυζαντινές κτήσεις της Αφρικής δυτικά της Κυρηναϊκής.
Προς το τέλος της πρώτης φάσης των αραβικών κατακτήσεων, μέχρι το 642-643, οι Άραβες είχαν ολοκληρώσει την κατάληψη της Κυρηναϊκής και της ανατολικής Τριπολιτανίας (ρωμαϊκές επαρχίες στη σημερινή Λιβύη). Το μόνο που τους κρατούσε να κινηθούν πιο δυτικά για να καταλάβουν την Καρχηδόνα ήταν ότι δεν είχαν την έγκριση του χαλίφη Ουμάρ.
Όμως, για τους Βυζαντινούς της Καρχηδόνας η εκδήλωση Αραβικής επίθεσης ήταν θέμα χρόνου. Επιπλέον, το Εξαρχάτο της Αφρικής βρισκόταν σε εσωτερική αναταραχή, λόγω της σύγκρουσης μεταξύ των Ορθοδόξων Χριστιανών, οπαδών του Χαλκηδονείου δόγματος, και των αιρετικών υποστηρικτών του Μονοθελητισμού.
Το 646, ο έξαρχος Γρηγόριος ο Πατρίκιος –ηγεμόνας με ισχύ και κύρος και ανιψιός του αυτοκράτορα Ηρακλείου– στασίασε κατά του Αυτοκράτορα Κώνστα Β’ και αυτονομήθηκε με πρόφαση τη διαφωνία του με την αυτοκρατορική ανοχή στον Μονοθελητισμό, αλλά στην ουσία θέλοντας να εκμεταλλευθεί προς όφελός του το κενό εξουσίας και τη χαώδη κατάσταση που επικρατούσε μετά την απώλεια της Αιγύπτου και της Κυρηναϊκής.
Η στάση αυτή φαίνεται ότι είχε ευρεία υποστήριξη και από τον πληθυσμό, όχι μόνο από τους Αφρικανούς που είχαν γίνει Ρωμαίοι πολίτες, αλλά και από τους αυτόχθονες Βερβέρους της ενδοχώρας.
Το 647, ο Χαλίφης Οθμάν, διάδοχος του Ουμάρ, έδωσε εντολή στον Αμπντουλάχ ιμπν Σαάντ, τον οποίο μόλις είχε διορίσει κυβερνήτη στην Αίγυπτο σε αντικατάσταση του αλ-Ας, να εισβάλλει στο Εξαρχάτο.

Η Μάχη:
Σουφετούλα
Ερείπια της Σουφετούλ, σήμερα
Ο Αμπντουλάχ ιμπν Σαάντ ξεκίνησε από τη Μεδίνα με 20.000 άνδρες. Άλλοι 20.000 άνδρες προστέθηκαν στον στρατό του στη Μέμφιδα της Αιγύπτου. Κατέλαβαν εύκολα την υπόλοιπη Τριπολιτάνια και προήλασαν βόρεια μέχρι το βόρειο σύνορο της Βυζαντινής επαρχίας της Βυζακινής.
Οι Άραβες συνάντησαν τον Βυζαντινό στρατό στη Σουφετούλα, παλιά Ρωμαϊκή πόλη που εκείνη την εποχή ήταν από τις πιο σημαντικές πόλεις του εξαρχάτου. Η μάχη ήταν σκληρή και αμφίρροπη. Ο Σαάντ αναγκάστηκε να ζητήσει ενισχύσεις. Ο Γρηγόριος, που είχε πολύ μικρότερο στρατό, τελικά ηττήθηκε και φονεύθηκε. Βυζαντινές πηγές υποστηρίζουν ότι επέζησε μετά την ήττα και διέφυγε στην Κωνσταντινούπολη όπου συμφιλιώθηκε με τον Κώνστα, όμως το πιο πιθανό είναι ότι πράγματι σκοτώθηκε στη μάχη, όπως αναφέρουν οι Άραβες χρονικογράφοι.
Οι Μουσουλμάνοι έπιασαν αιχμάλωτη την κόρη του Γρηγορίου, η οποία είχε πολεμήσει στο πλευρό του πατέρα της. Μεταφέρθηκε πίσω μέχρι την Αίγυπτο σαν μέρος των λαφύρων, όμως έπεσε κατά τη διαδρομή από την καμήλα της και σκοτώθηκε.
Μετά τον θάνατο του Γρηγορίου, οι Άραβες κατέστρεψαν ολοσχερώς τη Σουφετούλα και έκαναν επιδρομές σε όλη την έκταση του εξαρχάτου, ενώ οι Βυζαντινοί είχαν αποσυρθεί στα οχυρά τους. Μη έχοντας τη δυνατότητα να προσβάλλουν τα Βυζαντινά φρούρια και ικανοποιημένοι από τις τεράστιες ποσότητες λαφύρων που είχαν μαζέψει, οι Άραβες συμφώνησαν να αποσυρθούν αφού πληρώθηκαν γι’ αυτό με μεγάλη ποσότητα χρυσού από τον διάδοχο του Γρηγορίου, τον Γεννάδιο.
Η εκστρατεία κατά του Βυζαντινού εξαρχάτου διήρκεσε 15 μήνες. Οι Άραβες επιδρομείς επέστρεψαν πίσω στην Αίγυπτο το 648.

Επακόλουθα:
Η Σουφετούλα καταστράφηκε και από τότε έμεινε ερειπωμένη. Το εξαρχάτο επέστρεψε υπό αυτοκρατορικό έλεγχο μετά τον θάνατο του Γρηγορίου και την αποχώρηση των Αράβων, αλλά στην ουσία η επαρχία δεν ήταν πια ανεξάρτητη, ενώ οι Βυζαντινοί έχασαν κάθε εξουσία στο εσωτερικό της επαρχίας και πάνω στους Βερβέρους.
Το απομονωμένο και συρρικνωμένο εξαρχάτο άντεξε για ακόμα 50 χρόνια, μέχρι την οριστική κατάκτησή του, όντας στην ουσία ένα υπόσπονδο στους Άραβες κρατίδιο.

 Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά σε συνεργασία με Δημοσθένη Λαμπρινάκη